Wiosna w ogrodzie – co robić wiosną w ogrodzie?

Prace w ogrodzie na wiosnę, choćby i najprostsze, łączą przyjemne z pożytecznym. Z jednej strony jest to doskonały pomysł na aktywność fizyczną na świeżym powietrzu, a z drugiej – walory estetyczne zadbanej zielonej przestrzeni oraz jej wpływ na samopoczucie są nieocenione. Sprawdź, co robimy w ogrodzie wiosną.

  1. Wiosna w ogrodzie – od czego zacząć prace w ogrodzie po zimowym okresie?
  2. Jak zadbać o ogród na wiosnę?
  3. Co robimy wiosną w ogrodzie – spis istotnych prac
  4. Wiosna w ogrodzie – jak wpływa na samopoczucie osób starszych?

Wiosna w ogrodzie – od czego zacząć prace w ogrodzie po zimowym okresie?

Co robimy wiosną w ogrodzie? Pierwsze prace o tej porze roku polegają przede wszystkim na porządkach. Wiosną w ogrodzie warto zatem [1] [2]: 

  • oczyścić rabaty kwiatowe z chwastów – ziemia powinna zostać dobrze przekopana, natomiast nieproszonych gości trzeba powyrywać razem z korzeniami,
  • oczyścić trawnik z zaschniętych liści – w tym celu można wykorzystać klasyczne grabie lub nowoczesny sprzęt w postaci odkurzacza elektrycznego,
  • przyciąć krzewy, drzewa i żywopłoty – podcięcie nie tylko zagęści rośliny, ale także pobudzi je do kwitnienia i owocowania, 
  • przygotować grządki pod nowe uprawy – jeśli gleba jest lekka i piaszczysta, warto dodać do niej materię organiczną, natomiast jeśli jest zbita i gliniasta, trzeba zwiększyć jej przepuszczalność poprzez dodanie gruboziarnistego piasku,
  • urządzić na nowo taras – wiosna to idealny czas na zamontowanie klimatycznego oświetlenia oraz rozplanowanie, gdzie zostaną postawione rośliny przechowywane w donicach,
  • usunąć zanieczyszczenia z fontann i oczek wodnych,
  • wyczyścić meble ogrodowe – do wykonania tej czynności wystarczy użyć odrobiny środka czyszczącego, gąbki i ciepłej wody. Natomiast jeśli meble są w znacznym stopniu uszkodzone, konieczna może się okazać renowacja lub zakup nowego wyposażenia do ogrodu,
  • zaplanować rozmieszczenie podpór dla roślin – palików i kratek, 
  • zebrać połamane gałęzie – uzyskane w ten sposób drewno można wykorzystać do kompostownika. 

Jeśli nocą nie ma już przymrozków, można ściągnąć z roślin osłony oraz ochronną warstwę torfu, kory lub igliwia. Natomiast, gdy istnieje ryzyko wystąpienia wiosennych mrozów, lepiej jeszcze pozostawić delikatne gatunki roślin zakryte. 

Jak zadbać o ogród na wiosnę?

Wiosną w ogrodzie dosiewa się trawę, wykonywane są także pierwsze opryski przeciwko chorobom grzybowym i szkodnikom. Typowe prace w ogrodzie na wiosnę to także sadzenie kwiatów, krzewów oraz drzew. Jeśli chodzi o kwiaty, o tej porze roku sadzi się gatunki odporne na mrozy, takie jak np.:

  • bratki,
  • ciemierniki, 
  • fiołki,
  • goździki, 
  • konwalie, 
  • kosaćce,
  • lilie, 
  • niezapominajki, 
  • pelargonie,
  • stokrotki,
  • szafirki,
  • tulipany. 

Krzewy, które można zasadzić wczesną wiosną w ogrodzie to: 

  • berberys, 
  • maliny, 
  • pięciornik krzewiasty.
  • Natomiast drzewa, które nadają się do nasadzeń wiosennych, to morele, brzoskwinie, nektaryny, czereśnie oraz wiśnie z odkrytymi korzeniami. 

Co robimy wiosną w ogrodzie – spis istotnych prac

Jakie jeszcze prace w ogrodzie na wiosnę warto zaplanować? Oto rozpiska [1] [2]: 

  • przełom marca i kwietnia – nawożenie, napowietrzanie i wertykulacja trawnika, wałowanie darni, uzupełnienie ubytków w trawie, pierwsze koszenie,
  • początek kwietnia – sadzenie drzew i krzewów z odsłoniętymi korzeniami,
  • koniec kwietnia – sadzenie roślin cebulowych i bulwiastych, które zimowały w domu,
  • przełom kwietnia i maja: wysiew warzyw – brokułów, buraków, sałaty, a także sadzenie rozsad – kapusty, kalafiora i kalarepy,
  • maj – ciąg dalszy sadzenia roślin cebulowych i bulwiastych, które zimowały w domu, wysiew roślin jednorocznych i dwuletnich, przesadzanie bylin wieloletnich, sadzenie drzew i krzewów, które były przechowywane w pojemnikach, nawadnianie, nawożenie, wysiew ogórków, marchwi, rzodkiewki do gruntu i sadzenie pomidorów,
  • maj oraz czerwiec – regularne koszenie i nawadnianie trawnika, 
  • początek czerwca – nawadnianie roślin, wyrywanie chwastów, koszenie trawnika. 

Wiosna w ogrodzie – jak wpływa na samopoczucie osób starszych?

Badania naukowe dowiodły, że wielu seniorów uważa nie tylko przebywanie wiosną w ogrodzie, ale także wykonywanie drobnych prac ogrodniczych jako kluczowe dla psychicznego samopoczucia [3]. I rzeczywiście – to, co robimy wiosną w ogrodzie, a także wszelkie czynności pielęgnacyjne wykonywane w kolejnych porach roku, nie tylko relaksują, ale także stanowią źródło ogromnej satysfakcji oraz przyczyniają się do poprawy ogólnego zadowolenia z życia [3]. Proste prace w ogrodzie na wiosnę to również dla seniorów okazja, aby zadbać o kondycję. Posiadanie własnego zielonego kącika motywuje bowiem do regularnej aktywności fizycznej, z czym wiąże się mnóstwo korzyści zdrowotnych – utrzymanie prawidłowej masy ciała, usprawnienie mięśni i stawów oraz poprawa krążenia to tylko niektóre z nich [4].

Źródła: 

1. https://www.gardeningetc.com/advice/spring-garden-jobs

2. https://www.thejoyofplants.co.uk/spring-jobs-garden

3. Scott T. et al. Exploring the health and wellbeing benefits of gardening for older adults. Ageing and Society (2014)

4. https://zdrowie.pap.pl/ruch/praca-w-ogrodku-aktywnosc-fizyczna-zalecana-takze-dla-psychiki

Wiosenna aktywność w ogrodzie – jak uprawianie ogrodu wpływa na zdrowie seniora?

Gdy nadchodzi wiosna, osoby w starszym wieku spędzają więcej czasu w przydomowym ogrodzie lub na działce. Coraz więcej mówi się o hortiterapii, czyli terapii ogrodem, a także korzyściach wynikających z regularnej aktywności fizycznej w postaci prac ogrodowych. Jaki jest wpływ ogrodu na zdrowie seniora? Podpowiadamy w niniejszym artykule. 

Ogrodnictwo to świetne zajęcie dla osób w wieku starszym. Spędzanie czasu na świeżym powietrzu, pośród własnoręcznie wyhodowanej i pielęgnowanej zieleni oraz pięknych i pachnących kwiatów relaksuje i poprawia samopoczucie. Już samo spacerowanie po ogrodzie niesie wiele korzyści dla zdrowia seniora. A ogrodnictwo? Czy prace ogrodowe, takie jak pielenie grządek, sadzenie kwiatów, krzewów i drzewek owocowych lub podlewanie są także traktowane jako rodzaj aktywności fizycznej i wiążą się one z podobnymi korzyściami? Jaki jest wpływ ogrodu na zdrowie seniora w kontekście psychiki i funkcjonowania w społeczeństwie? Odpowiadamy na te pytania w dalszej części artykułu. 

Ogrodnictwo leczy – korzyści fizyczne dla organizmu

Pozytywny wpływ ogrodu na zdrowie seniora w kontekście kondycji fizycznej potwierdza wiele badań naukowych. Eksperyment naukowców z Korei Południowej wykazał, że seniorzy, którzy podejmują się wykonywania różnych czynności ogrodniczych, mogą liczyć na korzyści z tego tytułu, takie jak np. [1] [2]: 

  • poprawa sprawności manualnej, 
  • poprawa wydolności oddechowej, 
  • utrzymanie na stałym poziomie współczynnika beztłuszczowej masy ciała,
  • zmniejszenie obwodu talii.

Także badania przeprowadzone na terenie Wielkiej Brytanii [3] dowiodły, że prace ogrodowe wpływają pozytywnie na zdrowie – dzięki nim znacznie zmniejsza się ryzyko zachorowalności oraz śmiertelności w grupie seniorów ze zdiagnozowanymi schorzeniami układu krążenia [3]. Przyczynia się do tego regularna aktywność na świeżym powietrzu – umiarkowane lub intensywne ogrodnictwo oraz spacery.

Ogrodnictwo leczy – korzyści psychiczne dla organizmu

Pozytywny wpływ ogrodu na zdrowie seniora dotyczy nie tylko zdrowia fizycznego, ale również psychiki. Badania naukowe australijskich naukowców wykazały, że prace w ogrodzie to dla osób starszych coś więcej niż zwykły sposób spędzania wolnego czasu. Postrzegają oni ogrodnictwo jako kluczowe, nie tylko dla zachowania sprawności fizycznej, ale i psychicznego samopoczucia [4]. Pielęgnacja ogrodu dostarcza osobom starszym ogromnej satysfakcji oraz przyczynia się do poprawy ogólnego zadowolenia z życia.

Regularnie wykonywane prace w ogrodzie wyzwalają serotoninę oraz endorfiny, hormony, które niwelują stres oraz sprawiają, że człowiek w starszym wieku czuje się szczęśliwy. Ogrodnictwo może się przyczynić również w wyraźny sposób do zmniejszenia objawów lęku i niepokoju [5]. To prawdziwy lek na depresję, ponieważ nic nie nastraja wobec życia tak pozytywnie, jak podziwianie realnych efektów swojej pracy w postaci pięknych, pachnących kwiatów oraz smacznych, własnoręcznie wyhodowanych warzyw i owoców z ogródka.

Ogród seniora a zdrowie – korzyści psychologiczne i społeczne

W jaki jeszcze sposób są ze sobą powiązane zdrowie seniora a ogrodnictwo? Okazuje się, że pielęgnowanie ogrodu może się wiązać z wieloma korzyściami emocjonalnymi. Opiekowanie się roślinami to ważne zadanie, dzięki któremu osoby starsze czują się potrzebne [6]. Rośnie w nich poczucie własnej wartości oraz odpowiedzialności za czyjeś istnienie, zwiększa się także samoocena. Dzięki ogrodnictwu seniorzy czują się również bardziej związani z naturą i otaczającym ich środowiskiem. 

Pasją w postaci ogrodnictwa można się dzielić, co pomaga w zacieśnianiu więzi z bliskimi. Wspólne prace ogrodowe takie jak usuwanie chwastów, nawożenie, sadzenie, wysiew, a także zbieranie plonów to doskonały pomysł na spędzenie wolnego popołudnia całą rodziną. Młodsze pokolenia mogą pomóc osobie starszej w wykonywaniu trudniejszych zadań, wymagających lepszej kondycji lub większej siły. Starsze osoby mogą także podzielić się z dziećmi i wnukami swoją wiedzą oraz nauczyć ich wielu praktycznych umiejętności związanych z ogrodnictwem. Pozytywny wpływ ogrodu na zdrowie seniora dotyczy zatem również jego funkcjonowania w społeczeństwie oraz relacji z rodziną. To hobby, do którego zdecydowanie warto zachęcać, pielęgnować je i zarażać nim innych.

Źródła: 

1. https://zdrowie.pap.pl/ruch/praca-w-ogrodku-aktywnosc-fizyczna-zalecana-takze-dla-psychiki 

2. https://www.eurekalert.org/news-releases/813795

3. Wannamethee S. G. et al. Physical activity and mortality in older men with diagnosed coronary heart disease. Circulation 19;102(12): 1358-63 (2000)

4. Scott T. et al. Exploring the health and wellbeing benefits of gardening for older adults. Ageing and Society (2014)

5. https://www.healthline.com/health/garden-helps-my-anxiety

6. https://blog.stannah-stairlifts.com/lifestyle/senior-gardening/